به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی امین ترفع مدیر کریدورهای حمل‌ونقل بین المللی  در پنجمین کارگروه لجستیک با اشاره به ماهیت کریدورهای حمل‌ونقل اظهار داشت: كریدور حمل و نقلی مجموعه‌ای از زیرساخت‌های حمل‌ونقلی شامل مسیرها و مدهای مختلف حمل‌ونقلی مانند جاده، ریل، بندر و ...،‌ به همراه بخش های نرم‌افزاری شامل فرایند ها، رویه ها، قوانین و مقرراتی است،‌ كه به منظور جابجایی بار و مسافر بین دو نقطه ایجاد می‌شود.

وی افزود: این دو نقطه می تواند در پهنه یك كشور یا بین چند كشور باشد. اما باید در نظر داشت که كریدورها صرفا جهت جابجایی بار نیست و جابجایی مسافر نیز یكی از اهداف اصلی آنهاست البته که یک تصور حد اقلی است.

ترفع اهداف اجاد کریدور را توسعه اقتصادی، اجتماعی، گردشگری، روابط تجاری، ایجاد شغل و کاهش فقر عنوان کرد و با اشاره به مفهوم کریدور‌های توسعه‌ای گفت: كریدور توسعه‌ای مجموعه‌ای از زیرساخت‌های سخت افزاری و نرم افزاری یكپارچه است،‌ كه به ابزاری برای توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق جغرافیایی بدل می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: با افزایش کسب و کارها و عملیات تجاری و اقتصادی در کریدور، استفاده از زیر ساخت‌ها افزایش می یابد و با افزایش استفاده از زیر ساخت‌ها علاوه بر ایجاد صرفه جویی ناشی از اقتصاد مقیاس، زیر ساخت‌ها نیز توسعه می یابند و این چرخه در کریدورهای توسعه‌ای بطور مستمر ادامه دارد.

مدیر کریدورهای حمل‌ونقل بین المللی در ادامه با اشاره به  فرایند تکامل کریدورهای توسعه بیان داشت: ابتدا كریدور حمل‌ونقلی در پایین‌ترین سطح توسعه قرار می‌گیرد و هدف آن تنها جابجایی مسافر و كالا در طول مسیر است. سطح دوم تكامل كریدور،‌ تبدیل آن به كریدور تجاری است. این كریدور با هدف رشد روابط تجاری در نقاط ابتدا و انتهای كریدور عمل می‌كند. سر انجام  تبدیل به كریدور اقتصادی بالاترین سطح تكامل یافتگی كریدور است. در این سطح رشد اقتصادی در تمامی طول كریدور مد نظر است.

ترفع با بیان اینکه « براساس تعاریف برداشت شده از مطالعات بین المللی، سطح تكامل كریدور توسعه‌ای، مشخص‌كننده نوع عملكرد آن است» گفت: كریدور توسعه‌ای بر حسب میزان تكامل به سه گروه كریدور حمل‌ونقل،‌ كریدور تجاری و كریدرو اقتصادی تقسیم‌بندی می‌شود که کریدور اقتصادی موجب دست‌یابی به توسعه پایدار و توسعه مناطق پرامون کریدور نیز می‌گردد.

به گفته وی؛ اینکه «با ساخت زیرساخت‌های حمل و نقلی، قطعا بار در آن جریان خواهد یافت! یا ابتدا باید شبكه زیر ساختهای كریدور حمل و نقلی به صورت كامل شكل بگیرد و بعد برای ارتقاء آن به كریدور تجاری و اقتصادی فكر كنیم!» نگرش‌های غلطی هستند که موجب اتلاف منابع محدود كشور و ایجاد زیر ساختهای بلا استفاده می شود.

ترفع با اشاره به ۴ نگرش‌ صحیح در خصوص کریدورهای اقتصادی تاکید کرد: لازم نیست حتما قبل از توسعه كریدورهای تجاری و اقتصادی همه پروژه های زیرساختی در كریدورهای حمل و نقل تكمیل شده باشند. بلکه می‌توان از پتانسیلهای موجود در كریدورهای حمل و نقل برای توسعه كریدورهای تجاری و اقتصادی بهره گیری شود. لذا در یك چرخه تكرار شونده از منافع كریدورهای اقتصادی برای توسعه بیشتر زیرساختهای حمل و نقل استفاده شود. به‌طوری که در سطوح بین‌المللی تصمیم می گیرند تا كریدوری را از نظر اقتصادی امكان پذیركنند و با اقدامات مدیریتی صحیح و ایجاد مزیت های رقابتی به هدف خود ناول می شوند.

مدیر کریدورهای حمل‌ونقل بین المللی در خصوص راهکار موجود برای دستیابی به کریدورهای توسعه‌‌ای و اقتصادی تصریح کرد: لزوم بهره گیری حداكثری از زیرساختهای موجود و پرداختن به تجاری سازی كریدورهای حمل و نقل، بهره گیری از ابزار های بازار یابی بین المللی، حل مشكلات فرایندی و قانونی، ایجاد مزیت های رقابتی تجاری و اقتصادی در كریدور و همكاری نزدیك ملت ها و فرهنگ ها برای ایجاد توسعه اقتصادی هر طول كریدورهای بین المللی راهکاری دستیابی به افداف مورد نظر به شمار می‌رود.

وی در ادامه با اشاره به کریدور شمال-جنوب اظهار داشت: كریدور حمل و نقل بین المللی شمال جنوب در سال ۲۰۰۰ طی قراردادی میان ایران ، روسیه و هند تاسیس شد و امروز كریدور شمال جنوب ۱ عضو اصلی و یك ناظر دارد. همچنین از زمان تاسیس تاكنون ۶ اجلاس شورای هماهنگی و ۱ اجلاس وزرا تشكیل شده است.  که البته فعالیت‌های پراكنده‌ای از طرف هر یك از كشورهای عضو برای فعال‌سازی كریدور انجام شده اما تاكنون مثمر ثمر نبوده است.

ترفع یادآور شد: آخرین شورای هماهنگی در سال ۲۰۱۵ در هند برگزار شده اما علی‌رغم تعیین زمان، محلی برای تشكیل جلسه مشخص نشد و تا امروز برگزاری شورای هماهنگی بعدی به تاخیر افتاده است.

مدیرکریدورهای بین‌المللی نتیجه آسیب شناسی انجام شده در مورد کریدور شمال-جنوب را به ترتیب زیر اعلام کرد:

• فقدان رویكرد جامع نگر در كشور امین موافقتنامه
• تعیین متولی بخشی برای كریدور
• توافق های قیمت گذاری غیر اجرایی و غیر رقابتی
• در نظر نگرفتن بخش خصوصی و تجار به عنوان مالكان بار در توافقات دولتی
• بخشی نگری در فقدان محوریت دبیرخانه منسجم كریدور جهت هماهنگی اقدامات در داخل و میان اعضا
• رویكرد غالب دولتی بدون توجه به لزوم خلق ارزش و ایجاد مزیت رقابتی برای تجار
• رویكرد حمل و نقلی صرف به كریدور
• نگرش زیر ساخت محور به جای بازار محوری
• فاصله قابل توجه نگرش دولتی از بخش خصوصی
• اكتفا به مزیت ژئوپلتیكی و غفلت از رقابت بین المللی
• تحریم های بین المللی

وی همچنین  با اشاره مزیت‌های اجلاس وزاری حمل‌ونقل کریدور شمال-جنوب که قرار است به میزبانی تهران در مهر ماه سال جاری برگزار شود اظهار داشت: برگزاری این اجلاس موجب شكل گیری ائتلاف حمل و نقلی بین المللی به رهبری ایران، سازماندهی ساختار جدید دبیرخانه كریدور با محوریت ایران، تسهیل جریان تجارت با اتخاذ ابتكارهای تجاری و گمركی، افزایش ارتباطات فرهنگی ملتها و توسعه گردشگری و افزایش همكاری حمل و نقلی مشترك می شود.

ترفع درپایان خاطرنشان کرد: ترانزیت در كریدورهای بین المللی فقط به مفهوم جابجایی بار بین چند كشور نیست. بنابر‌این بنادر و مراكز لجستیك تولید کننده بار علاوه بر ایجاد توسعه پایدار، می توانند مدل ترانزیت را از شكل واسطه بودن برای جابجایی صرف كالا تغییر دهد و با ایجاد زنجیره های تامین بین المللی در ترانزیت گروه كالایی‌های خاص، ایجاد مزیت رقابتی كند.